Na czym polega restrukturyzacja kredytu? Jak uzasadnić wniosek?

Co to jest restrukturyzacja kredytu?

Restrukturyzacja jest to operacja finansowa, która ma na celu zmianę dotychczasowych warunków umowy kredytowej na korzystniejsze dla klienta. Jest to jeden z najlepszych sposobów na wyjście z długów. Proces rozpoczyna się na wniosek klienta i jest rozpatrywany przez bank. Z reguły restrukturyzacja dotyczy kredytów o dużej wartości, czyli np. kredytu hipotecznego czy samochodowego. Znacznie rzadziej restrukturyzacja dotyczy zwykłych kredytów konsumpcyjnych. Nietrudno się domyślić czemu dłużnik może chcieć dokonać zmiany warunków umowy kredytowej, jednak czemu godzi się na to bank? Wynikać może to z tego, że dla banku nie na rękę jest wypowiadać kredyt, albo windykować dłużnika. Po pierwsze niszczy to relacje z klientem, który już raczej nie będzie chciał wrócić do banku, który nie jest prokonsumencki. Po drugie ewentualna windykacja klienta jest kosztowna i często nie spełnia pokładanych w niej nadziei. Restrukturyzacja kredytu pozwala odbudować relacje z klientem i często zatrzymać pożyczkobiorcę na dłużej w banku. Co więcej, pojawia się szansa na sprzedaż klientowi dodatkowych produktów (np. ubezpieczenia).

Typy restrukturyzacji umowy kredytowej

Istnieje wiele sposobów na restrukturyzację zatrudnienia. Wśród nich można wymienić:

• rozłożenie kredytu na większą liczbę rat
• zmiana oprocentowania kredytu
• konsolidacja
• umorzenie części długu

Oczywiście każde z rozwiązań zależy od twojej sytuacji finansowej. Zatem nie oczekuj, że jeśli regularnie spłacasz kredyt, bank zgodzi się na restrukturyzację umarzając część zadłużenia. Pokrótce wyjaśnimy każdy ze wspomnianych sposobów na zmianę warunków umowy kredytowej:

Wydłużenie okresu trwania kredytu pozwoli na zmniejszenie raty płaconej za kredyt. Jest to także kosztowne rozwiązanie jeśli weźmiemy całkowity koszt kredytu. Wynika to z tego, że dłuższy okres spłaty kredytu, to wolniejsza spłata kapitału. Skoro odsetki wylicza się od pozostałego kapitału, to logiczne jest, że łączny koszt odsetkowy wzrośnie. Jest to zatem dobry pomysł dla osoby, która ma tylko przejściowe problemy i będzie chciała w przyszłości nadpłacić kredyt. Wtedy może się okazać, że taka strategia pozwoli obniżyć łączny koszt obsługi kredytu. Dlatego przed podjęciem decyzji o zwiększeniu liczby rat warto przeanalizować wszystkie wady i zalety takiego rozwiązania. Czasami wydłużenie okresu trwania kredytu może wynikać z zawieszenia płatności jeden lub kilku rat. Są to tak zwane “wakacje kredytowe” i mogą one dotyczyć: całej raty, części odsetkowej, części kapitałowej. Warto pamiętać, że wakacje nie powodują, że raty znikają, zostają przeniesione na później. 

Zmiana oprocentowania kredytu jest jednym ze sposobów na obniżenie rat kapitałowo – odsetkowych. Każdy klient ma prawo poprosić bank, w którym ma kredyt o negocjacje warunków kredytu. Jeśli negocjacje zakończą się powodzeniem, kredytobiorca uzyska niższe oprocentowanie, co zmniejszy łączny koszt obsługi kredytu. Trzeba mieć świadomość, że nie zawsze udaje się przekonać bank do zejścia z marży.

Konsolidacja zobowiązań jest kolejnym pomysłem na zrestrukturyzowanie swojego zadłużenia. Dzięki tej koncepcji możesz połączyć wiele zobowiązań w jeden kredyt. Dzięki temu masz jedną ratę, co ułatwia kontrolę nad terminową spłatą wszystkich zobowiązań. Konsolidację możesz przeprowadzić zarówno we własnym banku jak i pójść do konkurencji. Najważniejszym kryterium dla Ciebie będzie łączny koszt kredytu konsolidacyjnego. Szczególną uwagę poświęć oprocentowaniu, wysokości prowizji za wzięcie kredytu oraz innym dodatkowym opłatom. Warto także sprawdzić, czy bank oferuje bezprowizyjną wcześniejszą spłatę zobowiązania. Kredyt konsolidacyjny pozwala na wydłużenie okresu kredytowania, co pozwala na zmniejszenie raty. Warto jednak pamiętać o tym, że kosztem dłuższego kredytu są wyższe odsetki. Dlatego najbardziej opłacalnym jest konsolidacja kredytów o wysokim RRSO, ponieważ w okresach promocyjnych można spłacić stare, drogi dług za pomocą tańszego kredytu.

Umorzenie części długu to kolejna możliwość restrukturyzacji zadłużenia. Polega ona na tym, że bank umarza część zadłużenia. Jest to najtrudniejsza forma restrukturyzacji, ponieważ takie rozwiązanie jest możliwe tylko w określonych warunkach. W tej sytuacji klient może powołać się na ciężką chorobę albo niepełnosprawność. Jednak taka forma restrukturyzacji jest stosowana bardzo rzadko. Trzeba pamiętać, że umorzenie długu może skutkować koniecznością zapłacenia podatku, ponieważ jest to dochód podatkowy.

Zmiana formy kredytu – restrukturyzować kredyt można również za pomocą zmiany sposobu jego spłaty. Ciekawym przykładem może być zamiana kredytu odnawialnego lub limitu na rachunku (tj. debetu), na zwykły kredyt ratalny. Można wtedy wydłużyć okres spłaty takiego zadłużenia, co może pomóc w odbudowie płynności.

Raty balonowe – jest to zmiana rat stałych lub malejących na rosnące. Dzięki racie balonowej możesz na początku płacić niewielkie raty, by największą “wyrównawczą” płacić na końcu okresu kredytowania. W takiej sytuacji można później ratę balonową refinansować innym kredytem. W efekcie dług zostanie rozłożony na dłuższy okres kredytowania. Spowoduje to wzrost kosztów odsetkowych, ale z pewnością zmniejszą się stałe koszty w domowym budżecie. 

Ustanowienie zabezpieczenia – czasami w ramach restrukturyzacji zadłużenia bank może poprosić o zabezpieczenie spłaty np. w formie hipoteki na nieruchomości. Jest to np. wymagane w przypadku konsolidacji za pomocą pożyczki hipotecznej. Wtedy można uzyskać niższe oprocentowanie niż w przypadku kredytu konsumpcyjnego, oraz zmniejszyć wysokość rat, ponieważ tego rodzaju produkt finansowy jest formą bardzo długoterminowego długu.

W jakiej sytuacji powinieneś pomyśleć o restrukturyzacji kredytu?

Restrukturyzacja zadłużenia możesz dokonać zarówno, jak jesteś osobą indywidualną, jak i w sytuacji kiedy prowadzisz działalność gospodarczą. Jednak taka metoda uporządkowywania swoich finansów nie jest dla każdego.   Powinieneś rozważyć ten sposób w sytuacji kiedy:

twoja sytuacja finansowa pogorszyła się – może to wynikać zarówno z utraty części przychodów, jak i wzrostu kosztów związanych np. z chorobą czy zdarzeniem losowym (np. pożar, powódź). W efekcie masz problem z wygenerowaniem wystarczających dochodów, aby regularnie spłacać swoje zobowiązania. Czasami może to także wynikać z większych rat płaconych w związku ze wzrostem stóp procentowych.

obecna warunki umowy są nieatrakcyjne – może się okazać, że obecne warunki kredytowe nie są atrakcyjne. Może to wynikać z wysokości oprocentowania, czy np. liczby rat. 

Jeśli jesteś przedsiębiorcą i zaciągnąłeś kredyt dla firm, także możesz poprosić o restrukturyzację kredytu jeśli masz problemy płynnościowe, które są chwilowe. Jednak w takim wypadku musisz liczyć się z tym, że banki mogą zarządzać spełnienia dodatkowych warunków. Wśród nich mogą to być np. comiesięczne raportowanie wskaźników płynności, czy raporty dotyczące zarządzania kapitałem obrotowym (stan i wiekowanie należności czy zapasów).

Czy można domagać się zwrotu prowizji przy restrukturyzacji kredytu?

Restrukturyzacja zazwyczaj oznacza wydłużenie terminu spłaty kredytu, nie ma podstaw do zwrotu prowizji, ponieważ kredyt nie zostaje wcześniej spłacony.

Procedura uzyskania restrukturyzacji zadłużenia

Restrukturyzacja zadłużenia jest przeprowadza na wniosek kredytobiorcy, zatem to ty musisz skontaktować się z bankiem.

Zbierz potrzebne informacje

Przed rozpoczęciem tego procesu warto zacząć od zebrania potrzebnych informacji dotyczących wymaganych dokumentów i samej procedury. Informacji możesz szukać na stronie banku, albo skontaktować się za pomocą infolinii. Innym sposobem jest udanie się do placówki bankowej. Po zdecydowaniu się na skorzystanie z restrukturyzacji musisz złożyć odpowiedni formularz. Warto także podsumować swoje finanse. Zebrać dane na temat dochodów oraz zadłużenia. W przypadku długu ważna jest, abyś wiedział, jaka jest łączna kwota zadłużenia, RRSO każdego z kredytów oraz łączna liczba rat. Takie informacje pozwolą Ci później lepiej ocenić, czy warto skorzystać z propozycji banku.

Wypełnij wniosek

Jest  to drugi krok w drodze po uzyskanie restrukturyzacji. Z reguły formularz wymaga podania danych dotyczących kredytu, sytuacji finansowej, proponowanego sposobu restrukturyzacji zadłużenia, powodu wniosku o restrukturyzację oraz napisania jak dłużnik chce poprawić swoją sytuację finansową. Po wpisaniu potrzebnych danych trzeba własnoręcznie podpisać wniosek.

Dołącz dokumenty do wniosku

Do formularza o restrukturyzację trzeba także dołączyć dokumenty, które będą wymagane przez bank. Jednym z nich jest zaświadczenie o aktualnych dochodach (zaświadczenie o zarobkach za ostatnie 3 miesiące). Kolejne dokumenty, które są potrzebne powinny potwierdzać powody jakie zmusiły dłużnika do proszenia o restrukturyzację. Wśród nich może być zaświadczenie lekarskie o chorobie, stan szkód po powodzi czy potwierdzona decyzja sądu o rozwodzie.

Wyślij wniosek i czekaj na odpowiedź

Ostatni etap to wysłanie wniosku o restrukturyzację. Można to zrobić zarówno listownie, elektronicznie jak i złożyć w oddziale banku. Następnie trzeba czekać na odpowiedź banku. Zgodnie z regulacjami bank ma do 30 dni na podjęcie decyzji. Decyzja nie może być podjęta od razu, ponieważ konieczna jest analiza sytuacji finansowej wnioskodawcy. Jeśli bank zgodzi się na proponowane warunki, musi sporządzić aneks do umowy, co również zajmuje trochę czasu. Pozytywna opinia może zostać wysłana za pomocą maila, rozmowy telefonicznej, SMS-a czy pismem. Warto pamiętać, że decyzja odmowna wymaga formy pisemnej, co jest zgodne z Prawem Bankowym (art. 75c).

Oczywiście bank może być pozytywnie nastawiony do restrukturyzacji, ale nie zgadzać się na warunki proponowane przez kredytobiorcę. To daje pole do negocjacji warunków nowej umowy. Jeśli obie strony zgodzą się na nowe warunki współpracy, to następuje ostatni etap: podpisanie nowej umowy. Dopiero po akceptacji i podpisaniu umowy przez obie strony kontraktu, restrukturyzacja wchodzi w życie.

Co powinno znaleźć się we wniosku o restrukturyzację?

Warto zatrzymać się nieco dłużej przy wniosku o restrukturyzację, ponieważ jest to jeden z kluczowych dokumentów, który jest potrzebny, aby przekonać bank do swoich racji. Banki na swoich stronach internetowych udostępniają formularze, które można uzupełnić w domu. Jeśli wolisz tradycyjną metodę, możesz wybrać się do najbliższego oddziału banku i tam go wypełnić. Mimo że każdy bank ma swój wzór wniosku, to istnieją cechy szczególne, które powinieneś z łatwością odnaleźć w każdym tego typu formularzu.

Jak uzasadnić wniosek o restrukturyzację kredytu i co przygotować?

Na początku trzeba wpisać dane osób, które brały kredyt oraz go żyrowały. Potrzebne będą imiona, nazwiska, PESEL-e, seria oraz numer dowodu osobistego. Potrzeba także wpisać dane dotyczące kredytu lub pożyczki, którą chcesz restrukturyzować. Najczęściej chodzi tylko o numer umowy kredytowej. 

Następnie musisz podać informacje na temat przyczyn powstania zaległości. W tym miejscu wystarczy zaznaczyć jedną z opcji pozostawionych do wyboru np. utrata pracy, zmniejszenie kwoty uzyskiwanych dochodów, innych zobowiązań finansowych, sytuacja rodzinna/osobista, czy zdarzenie losowe. Oczywiście w tym miejscu musisz szczerze odpowiedzieć o przyczynach, Nie możesz oszukiwać banku i zmyślać o chorobie czy zdarzeniu losowym. Bank z pewnością poprosi Cię o przedstawienie dokumentów, które potwierdzają twoją wersję. Jeśli podane sytuacje do wyboru nie oddają w pełni Twojego powodu, to powinieneś w wolnym miejscu opisać twój przypadek. Pamiętaj jednak o tym, żeby było to napisane krótko i przystępnym językiem.

Kolejną częścią formularza jest Twoja prognoza poprawy sytuacji finansowej. Nie martw się. Nikt nie będzie prosił Cię o szczegółowych wyliczeń Twojego budżetu domowego. Zamiast tego bank poprosi Cię o poinformowanie, o ile chcesz zwiększyć swoje obecne przychody (oraz w jakim czasie). Powodem poprawy sytuacji finansowej może być podjęcie dodatkowej pracy, sprzedaż majątku czy informacja o tym, że członek rodziny idzie do pracy (np. niepracujący współmałżonek). W dalszej części będziesz poproszony o przedstawienie sposobów na obniżenie kosztów. Może to być spowodowane np. mniejszymi wydatkami na obsługę zadłużenia. Wspomniana prognoza ma pomóc analitykom bankowym w ocenie, czy klient przeżywa strukturalne problemy finansowe, czy są to raczej chwilowe tarapaty finansowe.

Następna część dotyczy przedstawienia propozycji restrukturyzacji. Paleta możliwości zależy od banku. Niektóre umożliwiają tylko wydłużenie okresu kredytowania o np. 12 miesięcy, z kolei inne umożliwiają zawieszenie spłaty rat (np. części odsetkowej lub kapitałowej), trwała zmiana wysokości raty, lub obniżenie oprocentowania. Możliwe jest w proponowanym wniosku dołączenie nowych zabezpieczeń (np. nieruchomości). 

Ostatnia część to dołączenie oświadczeń dotyczących np. wysokości wynagrodzeń, dochodów z najmu czy własnej działalności gospodarczej. W formularzu wymagane są także zgodny na przetwarzanie twoich danych przez bank i BIK w celu podjęcia decyzji kredytowej.

Nadpłata kredytu, czy rzeczywiście się opłaca?

Zobacz artykuł

Restrukturyzacja a BIK

Wpływ na decyzje banku ma z pewnością Twój scoring w BIK. Wpływ na niego ma głównie twoja poprzednia historia kredytowa. Jeśli zalegałeś ze spłatą zadłużenia, to takie sytuacje zostaną odnotowane w BIK. Niski scoring kredytowy może spowodować, że bank się nie zgodzi na restrukturyzację kredytu, albo zażąda jakiegoś zabezpieczenia. Bankowi analitycy nie lubią także jeśli u klienta toczy się już postępowanie windykacyjne. Najlepiej jeśli Twój BIK jest na dobrym lub bardzo dobrym poziomie.

Warto także pamiętać, że restrukturyzacja jest także widoczna w BIK. Dzięki temu inne banki wiedzą, że klient ma chwilowe problemy finansowe, co ma je uchronić przed nieroztropnym udzieleniem pożyczki. Wpisanie restrukturyzacji do BIK powoduje, że obniża ci się scoring kredytowy. Szansę na jego poprawę masz, dopiero jak zaczniesz regularnie spłacać swoje zadłużenie, najlepiej bez opóźnień. 

Poszukaj alternatyw do restrukturyzacji

Warto na samym początku poszukać alternatywnych do restrukturyzacji ścieżek na zoptymalizowanie kosztów obsługi zadłużenia. Do optymalnych sposobów należą:

• refinansowanie kredytu – zaciągnięcie pożyczki w innym banku, w celu spłaty starego zadłużenia 
• konsolidacja kredytów – zamień wiele kredytów w jeden, jeśli skorzystasz z okresu promocji, jest możliwość uzyskania korzystnego oprocentowania lub zwiększenia zadłużenia przy takiej samej racie
• skorzystanie z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców – jest to opcja, która umożliwa uzyskania preferencyjnej pożyczki na spłatę rat kredytu hipotecznego. Maksymalne wsparcie wynosi 72 tys. zł. Maksymalny okres wsparcia wynosi 36 miesięcy. Po tym okresie następuje 2-letni okres braku spłaty. Następnie uczestnik tego programu musi spłacić zadłużenie w 144 równych ratach (12 lat). 

Najważniejsze jest to, aby działać jak najszybciej, aby nie dopuścić do powstania opóźnień w spłacie. Wtedy pozycja negocjacyjna jest zdecydowanie lepsza niż po np. 60 dniach bez spłaty rat.