Kluczowe informacje
Wszystkie konta bankowe i SKOK w Polsce są widoczne dla komornika dzięki systemowi OGNIVO, który umożliwia szybkie i elektroniczne pozyskiwanie danych o rachunkach bankowych na podstawie numeru PESEL.
Założenie nowego konta w polskim banku nie chroni przed zajęciem – również ono zostanie wykryte przez komornika i może zostać zablokowane, często bez wcześniejszego powiadomienia.
Jedyną formą zabezpieczenia środków w polskich bankach jest konto socjalne, na które trafiają tylko świadczenia wolne od egzekucji (np. 800+, zasiłki rodzinne). Konieczne jest spełnienie określonych warunków i poinformowanie komornika.
Alternatywą są konta zagraniczne, oferowane m.in. przez Revolut, ZEN, Paysera, Monese czy N26. Nie są one widoczne w systemie OGNIVO i obecnie zapewniają ochronę przed zajęciem komorniczym.
Jednak niektóre zagraniczne podmioty już teraz mogą współpracować z polskimi komornikami. Do tego w ciągu kilku lat planowane jest wprowadzenie dodatkowych regulacji prawnych w tym zakresie.
Czy istnieje polskie konto bez komornika?
Spodziewasz się zajęcia komorniczego i zastanawiasz się, czy obejmie ono wszystkie Twoje rachunki? Czy może komornik pominie konto w danej instytucji? Nie mam dla Ciebie dobrych informacji. Banki i SKOK-i w Polsce współpracują z systemem Ognivo prowadzonym przez Krajową Izbę Rozliczeniową (KIR). Kiedy komornik otrzymuje tytuł wykonawczy, wysyła zapytanie do tego systemu i otrzymuje listę wszystkich kont należących do osoby o danym numerze PESEL. Dlatego też nie ma szans, że ukryjesz rachunek w polskim banku przed zajęciem.
W kolejnym kroku komornik wysyła zajęcie określonej sumy. Dostęp do tego systemu mają m.in. Urząd Skarbowy, Poczta Polska, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Izba Celna czy prokuratura. Do zajęcia konta dochodzi zaraz po wszczęciu egzekucji. Prawdopodobnie dowiesz się o tym dopiero po fakcie, bo list z informacją otrzymasz po kilku dniach.
Nie pomoże tutaj założenie nowego rachunku. Kolejne konto również zostanie wykryte przez komornika. System OGNIVO powstał po to, aby przyspieszyć wymianę informacji. Dzięki niemu cała komunikacja z komornikiem odbywa się elektronicznie. Zapytania do tego systemu są odpłatne, a docelowo te koszty pokrywa dłużnik.
Czy zatem nie ma rozwiązania? Mając odpowiednie konto w polskim banku, możesz się zabezpieczyć przed zajęciem środków, które nie powinny temu podlegać, tj. świadczeń rodzinnych, 800 plus czy alimentów. Jak to zrobić?
Konto socjalne – uniknij blokady środków, które są wolne od zajęcia
Do wspomnianej powyżej sytuacji, czyli zajęcia tego typu świadczeń, dochodzi w wyniku błędu banku. Jeśli tak się stało, powiadom o tym komornika i bank. Możesz nawet złożyć skargę do Komisji Nadzoru Finansowego i Rzecznika Finansowego. Odzyskanie tych środków wymaga podjęcia kroków z Twojej strony.
Sposobem na uniknięcie takiej sytuacji jest konto socjalne. Jak wynika z art. 49 ust. 4 Ustawy Prawo Bankowe, to rachunek prowadzony wyłącznie dla osób fizycznych, którym przyznano niepodlegające egzekucji świadczenia. Na konto mogą być wpłacane tylko określone ustawowo świadczenia, takie jak: 800+, dodatki rodzinne, dodatki pielęgnacyjne, świadczenia rodzinne, dodatki porodowe czy zasiłki dla opiekunów. Zgodnie z prawem bankowym takie konto jest w praktyce bezpłatne.
Konto socjalne możesz założyć w takich bankach jak: PKO BP, ING Bank Śląski, mBank, Alior Bank czy Bank Millenium. Specjalne konto wiąże się również ze specjalnymi wymaganiami. Po pierwsze musisz podać numer rachunku instytucji, która będzie przelewać Ci świadczenia wolne od zajęcia. Drugim wymogiem może być konieczność okazania zaświadczenia potwierdzającego przyznanie danego świadczenia.
Kiedy uda Ci się założyć konto, pamiętaj o poinformowaniu komornika o tym rachunku. W takim zawiadomieniu określ świadczenia, które są tam przelewane. Wtedy znika ryzyko, że zostaną zajęte.
Zatem w ten sposób możesz mieć konto bez komornika, ale tylko w przypadku świadczeń socjalnych. A czy jest rozwiązanie, które zabezpiecza przed zajęciem pozostałe pieniądze, które mają do Ciebie trafić?
Rachunek zagraniczny jako konto bankowe bez komornika
Jak już wiesz, komornik szybko się dowie o tym, że posiadasz środki w polskim banku lub SKOK-u. Rozwiązaniem jest skorzystanie z oferty jednej z firm, które zapewniają konto w banku zagranicznym. Nie potrzebujesz do tego wizyt w ich oddziale. Zazwyczaj wszystko da się załatwić online, a cała obsługa konta jest możliwa poprzez aplikację mobilną. Prowadzeniem rachunków zajmują się w niektórych przypadkach banki, działające w Polsce, ale nie stajesz się właścicielem takiego konta. Zatem komornik nie może Ci go zająć. Jak to działa? Jedna z najbardziej znanych firm, które mają taką ofertę, czyli Revolut, wynajmuje numery IBAN od Aion Banku z siedzibą w Belgii. Ten bank ma również ofertę kierowaną do klientów w Polsce. Jako posiadacz konta w aplikacji nie stajesz się właścicielem tego rachunku – jest nim Revolut. W przypadku firmy ZEN IBAN-y zapewnia BNP Paribas Bank Polska. Przyjrzyjmy się kilku usługom, dzięki którym możesz uniknąć zajęcia środków przez komornika.
Konto Revolut
Ta usługa cieszy się ogromnym zainteresowaniem na całym świecie głównie dlatego, że umożliwia płacenie w wielu walutach bez ponoszenia wysokich kosztów przewalutowania. Dzięki dużej popularności, wpłaty na konto Revolut i korzystanie z jego funkcji jest bardzo proste. Z aplikacji korzysta ponad 50 mln użytkowników, z czego aż 4 mln to Polacy. Standardowe konto Revolut jest darmowe – obejmuje konto europejskie. Natomiast płatne plany dają więcej możliwości. Opłata miesięczna zaczyna się od 19,99 zł. Do wyboru są karty VISA lub Mastercard.
Revolut jest bankiem zarejestrowanym na Litwie i nie należy do polskiego systemu OGNIVO. Zatem komornik nie widzi środków, które masz na tym rachunku. Jednak od dawna mówi się o regulacjach, które mają to zmienić. W praktyce prawnicy twierdzą, że realne jest wprowadzenie regulacji obejmujących takie rozwiązania w ciągu 2-3 lat. Poza tym, mimo braku współpracy z systemem Ognivo, już teraz okazuje się, że w wielu przypadkach Revolut współpracuje z komornikami i środki dłużników są zajmowane. Zatem występuje spore ryzyko, że do tego dojdzie.
Konto ZEN
Ta aplikacja oferuje numery IBAN z blisko 30 krajów. W ramach oferty dla klientów indywidualnych masz do wyboru 4 pakiety, a wśród nich bezpłatny. Kolejnym jest Gold z opłatą 4 zł miesięcznie, a są również Platinium i Pro, które kosztują w promocji (kwiecień 2025 roku) po 9,99 zł miesięcznie, a standardowo cena wynosi 30 zł. Zasada jest taka, że im więcej płacisz za usługę, tym ponosisz niższy koszt wykonywania poszczególnych operacji. Ofertę możesz testować przez 3 miesiące bezpłatnie. ZEN nagradza za zakupy – jesteś w stanie odzyskać część wydanych środków. Ciekawym rozwiązaniem oferowanym przez tę firmę jest podwajanie gwarancji. Jeśli kupujesz sprzęt i zapłacisz za niego kartą ZEN, to ZEN dorzuca kolejne 2 lata. Według ZEN do klientów z tytułu cashback wróciło ok. 8 mln euro.
Aktualnie korzystanie z tej usługi skutecznie chroni Twoje środki przed zajęciem, ale przy okazji ma ona również wiele innych zalet.
Konto Paysera
Kolejna alternatywa dla standardowego konta bankowego. Jedną z ciekawostek są całkowicie bezpłatne przelewy w Europie pomiędzy krajami należącymi do SEPA (blisko 40 państw). Aplikacja umożliwia przewalutowanie w ponad 30 walutach, a konto IBAN jest otwierane bezpłatnie dla klientów indywidualnych. Możesz korzystać ze zbliżeniowej karty VISA i wypłacać gotówkę we wszystkich bankomatach, które je obsługują. Możesz również otworzyć konto firmowe. Założenie i obsługa indywidualnego rachunku są bezpłatne. Jeśli jednak nie zalogujesz się do aplikacji przez 2 lata, to od tej pory będzie Ci naliczana opłata w wysokości 2 euro miesięcznie.
Konto Monese
Rozwiązanie bardzo podobne do poprzednich. W tym przypadku nie otrzymasz polskiego numeru IBAN – będzie on brytyjski. Możesz korzystać z tradycyjnej karty, a poprzez aplikację masz do dyspozycji wszystkie popularne funkcje, które zapewnia bank. Jego podstawowa wersja jest bezpłatna. Pakiety płatne kosztują 7,95 euro i 14,95 euro miesięcznie. W ich przypadku ponosisz niższe opłaty z tytułu przeprowadzania poszczególnych operacji. Wiele opcji, które w darmowym pakiecie są odpłatne, w tych są darmowe. Bezpłatne konto może być prowadzone w funtach, euro lub lejach rumuńskich.
Konto N26
Ten bank z siedzibą w Berlinie nie wymaga zameldowania w Niemczech. Konto może założyć mieszkaniec jednego z 22 krajów Europy, a w tym Polski. Rachunek ma niemiecki numer IBAN i jest prowadzony w euro. Jego założenie zajmuje dosłownie kilka minut i możesz do niego otrzymać kartę Mastercard. Najtańszy pakiet jest darmowy (Standard). Opłata miesięczna w przypadku płatnych wynosi 4,9 euro (Smart), 9,9 euro (You) i 16,9 euro (Metal). Przelewy SEPA są bezpłatne.
To póki co konta wolne od komornika. Z pewnością z czasem regulacje się zmienią – jak wspomniałem, według specjalistów ich pojawienie się może zająć około 2-3 lat.
Czy komornik zajmuje wszystkie środki na rachunku bankowym?
Kiedy komornik otrzymuje tytuł wykonawczy, rozpoczyna egzekucję. Do banków trafiają zawiadomienia o zajęciu rachunku dłużnika, a instytucja ma obowiązek przekazać informacje o saldzie i zablokować te środki. Wówczas komornik decyduje, ile z nich zostanie przekazanych wierzycielowi. Nie może zająć całej kwoty, gdyż obowiązuje tzw. kwota wolna od zajęcia.
Uwaga: w 2025 roku kwota wolna od zajęcia wynosi 3499,5 zł. To 75% minimalnego wynagrodzenia, które od 1 stycznia jest równe 4666 zł brutto. Jeśli zarabiasz powyżej minimalnej, maksymalna kwota zajęcia może wynosić 50% pensji.
Jeśli stan Twojego konta bankowego wynosi nie więcej niż 3499,5 zł, bank nie przekaże komornikowi żadnych środków. Gdy jednak jest to suma, np. 4000 zł, wówczas 500,5 zł zostanie zajęte na spłatę długów.
Pamiętaj, że w przypadku należności alimentacyjnych nie obowiązują te zasady. Komornik może zająć do 60% miesięcznego wynagrodzenia. Zatem, jeśli zarabiasz płacę minimalną, to do Twojej dyspozycji pozostanie 1408,40 zł – pozostałą kwotę z najniższej pensji zajmie komornik.
Uwaga: saldo kwoty wolnej od zajęcia odnawia się co miesiąc. Zatem po kolejnych 30 dniach bank ponownie sprawdzi, ile masz środków na rachunku.
