Tylko rzetelne informacje
Zapisz na później

Jakie są progi podatkowe w Polsce i ile wynosi kwota wolna?

Szymon Machniewski Autor: Szymon Machniewski
Avatar photo Redaktor: Bartek Węglewski
26.09.2024
Przeczytasz w 6 min.
0 kom.
Zapisz na później

Wysokość podatku dochodowego od osób fizycznych w Polsce zależy od poziomu zarobków. Obowiązuje system progresywny, co oznacza, że od określonego progu dochodu wzrasta stawka daniny. Ile wynosi? Od jakiej kwoty zaczyna się drugi próg w Polsce? Czy podatek trzeba płacić zawsze bez względu na wysokość dochodów, nawet jeśli są bardzo niskie?

Jakie są progi podatkowe w Polsce i ile wynosi kwota wolna

Progi podatkowe 2024

W polskim systemie zaszły w ostatnich latach duże zmiany podatkowe. Zgodnie z aktualnymi zasadami obowiązują dwa progi podatkowe, mianowicie:

  • Pierwszy – do 120 tys. zł. Płaci się wtedy 12% podatku pomniejszonego o kwotę zmniejszającą, która wynosi 3,6 tys. zł (300 zł miesięcznie). 
  • Drugi – powyżej 120 tys. zł. Wtedy podatek wynosi 10,8 tys. zł + 32% nadwyżki ponad 120 tys. zł. 

Przykład: załóżmy, że Twój dochód wynosił 140 tys. zł. W takim przypadku zapłacisz 10,8 tys. zł podatku (120 tys. x 12% – 3600) + 6,4 tys. zł. Łącznie daje to 17,2 tys. zł. Tak wygląda drugi próg podatkowy w 2024 roku. 

W przypadku gdy Twoje dochody nie przekroczą 120 tys. zł, płacisz 12% podatku, uwzględniając kwotę zmniejszającą daninę. 

Czy w Polsce istnieje trzeci próg podatkowy? Oficjalne go nie ma, ale obowiązuje tzw. danina solidarnościowa nazywana, nazywana niekiedy potocznie „trzecim progiem”. Płacą ją podatnicy, których zarobki w danym roku przekroczyły milion złotych. Danina solidarnościowa wynosi 4% od nadwyżki ponad ten milion. Dochody powyżej tej kwoty są opodatkowane podwójnie – 32% w ramach drugiego progu i 4% daniny solidarnościowej. 

Progi podatkowe brutto czy netto?

Wspomniane 120 tys. zł progu podatkowego jest kwotą brutto. W uproszczeniu, jeśli pracujesz na umowę o pracę i zarabiasz nie więcej niż około 7 tys. netto, nie wejdziesz w drugi próg. 

Kto korzysta ze skali podatkowej

Wiesz już, jakie są progi podatkowe. Opisane zasady dotyczą skali podatkowej, czyli opodatkowania na zasadach ogólnych. Według tej formy rozliczają się wszystkie osoby zatrudnione na umowę o pracę, zlecenie czy o dzieło. Jest także podstawowa w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej. Możesz wybrać inną, ale jeśli tego nie zrobisz, domyślnie będzie to właśnie skala podatkowa. Obecnie coraz więcej banków oferuje możliwość założenia firmy przez bank. Możesz zarejestrować firmę, wybrać formę opodatkowania i założyć konto w kilkanaście minut. Do sieci można przenieść również obsługę księgową. 

Co to jest kwota zmniejszająca podatek?

Progi podatkowe w Polsce zależą od wysokości dochodów, ale osoby mało zarabiające mogą uniknąć jego płacenia. Polski Ład wprowadził wyższą kwotę wolną od podatku, która wynosi obecnie 30 tys. zł. Jeśli Twoje zarobki w danym roku nie przekroczą tej sumy, nie zapłacisz daniny. Zatem miesięcznie możesz uzyskać 2,5 tys. zł, aby dochód nie był opodatkowany. To jednak mniej niż obecnie najniższa krajowa, zatem całkowicie nie uniknie podatku osoba, która zarabia minimalne wynagrodzenie. 

Jakich dochodów nie obejmuje skala podatkowa?

Pierwszy i drugi próg podatkowy dotyczą wyłącznie konkretnych źródeł zarobków. Nie obejmują spadków i darowizn. Nie mają również zastosowania w przypadku:

  • sprzedaży nieruchomości,
  • odpłatnego zbycia papierów wartościowych i udziałów w spółkach,
  • przychodów lub dochodów opodatkowanych liniowo, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub kartą podatkową,
  • działalności wykonywanej osobiście do kwoty 200 zł,
  • zarobków uzyskanych za pomoc organom ścigania,
  • zysków z gier losowych.

Jak rozliczyć podatek ze skali podatkowej?

Jak opodatkowany według skali podatkowej musi składać deklarację roczną PIT? Która jest odpowiednia w takim przypadku? Zastosowanie mają:

  • PIT-37 – w przypadku osób, którym zaliczki na podatek rozlicza płatnik. Ma on zastosowanie, jeśli pracujesz na umowę o pracę lub umowy zlecenie/dzieło i nie pojawił się u Ciebie dochód, który wymaga samodzielnego odprowadzenia składek.
  • PIT-36 – ma zastosowanie w przypadku tych podatników, którzy musieli się samodzielnie rozliczać za jakąkolwiek część dochodu. Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą i płacisz podatki zgodnie ze skalą podatkową, złóż taką deklarację. 

W niektórych przypadkach możliwe, że jako podatnik musisz złożyć więcej niż jedną taką deklarację. Stanie się tak, jeśli osiągasz zarobki opodatkowane w różnej formie. Załóżmy, że pracujesz na podstawie umowy o pracę, ale także wynajmujesz mieszkanie. W takim przypadku złożysz deklarację PIT-37 z tytułu zatrudnienia i PIT-28 za przychody z wynajmu, które są opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. 

W jaki sposób sprawdzić swoją zdolność kredytową?
Zobacz artykuł

Progi podatkowe w Polsce – jak było kiedyś?

Obecne progi wprowadzano 1 lipca 2022 roku, ale z mocą wsteczną i dzięki temu obowiązywały od 1 stycznia tego samego roku. A jak było wcześniej? 

  • 2020-2021 – płaciło się 17% podatku do kwoty 85,528 tys., a powyżej tej kwoty – 14.539 zł 76 gr plus 32% od nadwyżki ponad 85,528 zł.
  • Od 2009 roku do 1 października 2019 – obowiązywały dwa progi, tj. 18% i 32%. 
  • Od 1998 roku do końca 2008 – istniały 3, mianowicie 19, 30 i 40%. 
  • Od 1994 roku do końca 1997 – 21, 33 i 45%.

Jak widzisz, przez lata najwięcej zarabiający płacili wyższą stawkę podatku niż obecnie. Aktualnie możesz skorzystać z licznych ulg, dzięki którym obniżysz kwotę daniny. 

Ulgi podatkowe przy rozliczeniu na zasadach ogólnych

Jedną z dużych zalet skali podatkowej jest możliwość obniżenia kwoty daniny dzięki ulgom. Kiedy widzisz, ile wynosi podatek dochodowy wyliczony za dany okres, to jeszcze nie oznacza, że tyle zapłacisz. Oto, jak możesz obniżyć kwotę daniny w 2024 roku:

  • Wpłaty na IKZE – chodzi oczywiście o program oszczędzania na emeryturę. Za rok 2024 możesz odliczyć 9388,80 zł w przypadku pracowników, a 14 083 zł – przedsiębiorców.
  • Ulga na dzieci – bardzo popularna i istniejąca od lat. Na pierwsze i drugie dziecko obowiązuje po 1112,04 zł odliczenia, 2000,04 zł – na trzecie, a na czwarte i kolejne – 2700 zł. W przypadku tylko jednego potomka obowiązuje limit dochodowy w wysokości 112 tys. zł dla małżeństwa i 56 tys. zł na osobę, jeśli rodzice nie pozostają w związku małżeńskim.
  • Darowizny – jeśli wspierasz organizacje pożytku publicznego lub instytucje działające w sferze zadań publicznych, możesz odliczyć do 6% dochodów. 
  • Składki na rzecz związków zawodowych – do 5 tys. zł.
  • Ulga rehabilitacyjna – umożliwia odliczenie pewnych kosztów związanych z niepełnosprawnościami. Obejmuje m.in. urządzenia niezbędne do rehabilitacji.
  • Ulga termomodernizacyjna – obejmuje wydatki związane z przedsięwzięciem termomodernizacyjnym m.in. materiały, urządzenia i usługi związane z realizacją. Maksymalna kwota odliczenia wynosi 53 tys. zł i odnosi się do przedsięwzięć we wszystkich budynkach, których właścicielem jest dana osoba.

Inne możliwości to ulgi: abolicyjna, na zabytki, na innowacyjność pracowników, na działalność badawczo-rozwojową. Koniecznie sprawdź, z których możesz skorzystać. Dzięki tym odliczeniom możesz znacznie obniżyć kwotę płaconego podatku. 

Wspólne rozliczenie sposobem na uniknięcie drugiego progu

Jeśli jeden z małżonków zarabia mało albo w ogóle, a drugi osiąga wysokie dochody, to dzięki wspólnemu rozliczeniu być może uniknie wejścia w drugi próg podatkowy. W takim przypadku podatek określa się w podwójnej wysokości od łącznej sumy dochodów. Można znacznie zmniejszyć wysokość daniny. Jeśli małżonkowie zarabiają podobnie, nie przyniesie to żadnych korzyści finansowych. 

Oceń artykuł
5 (1 ocen)
Twoja opinia jest dla nas najważniejsza. Wskaż odpowiednią liczbę gwiazdek, aby oddać głos.
Kilka słów o autorze
Szymon Machniewski
Szymon Machniewski
redaktor
Od 2008 roku jestem związany z prowadzeniem biznesu. Tworzę content o tematyce finansowej, ubezpieczeniowej i gospodarczej. Prywatnie miłośnik podróżowania i piłki nożnej.
Zobacz artykuły tego autora
Dodaj komentarz jako pierwszy!
×
Skorzystaj z wyszukiwarki i szybko znajdź to czego szukasz!
Aplikacja dostępna do pobrania wkrótce!