Popularność kredytów bankowych w Polsce
Statystyki dotyczące zaciąganych kredytów i pożyczek regularnie publikuje Biuro Informacji Kredytowej. W 2022 roku banki i SKOK-i udzieliły:
- 64,9 mld zł kredytów gotówkowych,
- 45,4 mld zł kredytów mieszkaniowych,
- 18 mld zł kredytów ratalnych.
Wartość przyznanych kredytów bankowych rok do roku spadła o 13 mld zł, co wynika głównie z malejącej w 2022 roku zdolności kredytowej Polaków. Zniżkę odnotowano w przypadku zobowiązań mieszkaniowych i kredytów gotówkowych, a wzrost w przypadku kredytów ratalnych. Banki skupiały się na swoich klientach – to do nich trafiło aż blisko 88% takich zobowiązań. To nie jedyne kredyty, których udzielają takie instytucje. Sprawdź, czym charakteryzują się poszczególne tego typu produkty finansowe i dla kogo są przeznaczone.
Rodzaje kredytów bankowych dla konsumentów
Zobowiązania, o których mowa można podzielić według różnych kryteriów, m.in. dostępne są kredyty z przeznaczeniem na dowolny cel i takie, które musisz wykorzystać na konkretny zakup. Według innego podziału wyróżniamy kredyty z zabezpieczeniem i bez niego. Kolejną cechą jest okres spłaty. W związku z tym wskazać możemy kredyty krótkoterminowe – do roku, średnioterminowe – od roku do trzech lat i długoterminowe – powyżej 3 lat.
Przyjrzyjmy się bliżej poszczególnym produktom, które znajdziesz w ofercie banków.
Kredyt konsumpcyjny
Obejmuje zobowiązania zaciągnięte w celu zaspokojenia określonych potrzeb kredytobiorcy. Okres spłaty wynosi w tym przypadku do kilku lat. W ramach oferty zdecydować się można m.in. na kredyty gotówkowe, ratalne, samochodowe, studenckie czy też w formie debetu w rachunku bieżącym.
Kredyty gotówkowe
To bardzo popularny rodzaj produktu bankowego z tego względu, że pozyskane środki możesz przeznaczyć na dowolny cel. Banku nie interesuje, czy za te pieniądze wyjedziesz na wakacje, czy zrobisz remont mieszkania. W ramach takiego zobowiązania możesz otrzymać nawet 200 tys. zł i więcej, a maksymalny okres spłaty kredytu wynosi do 120 miesięcy. Brak zabezpieczenia powoduje, że to droższe rozwiązanie niż choćby kredyt hipoteczny, a mimo to jest ono jednym z najczęściej wybieranych przez Polaków.
Kredyty hipoteczne
W ramach tego produktu finansowego otrzymujesz środki na określony cel – zakup działki, mieszkania, nabycie lub budowę domu. Może to być również kredyt na wykończenie domu. Zabezpieczeniem spłaty jest hipoteka na nieruchomości. Dzięki temu bank może przyznać Ci dużą kwotę środków na długi okres – nawet na kilkadziesiąt lat. Według Biura Informacji Kredytowej średnia wartość zobowiązania hipotecznego wynosiła w czerwcu 2023 roku 382,06 tys. zł. Może to być kredyt pod zastaw mieszkania, domu czy działki. Wnioskowanie o niego wiąże się z wieloma formalnościami, ale umożliwia on finansowanie dużych inwestycji.
Dostępne są różne rodzaje kredytów hipotecznych. Należą do nich pożyczka hipoteczna, kredyt hipoteczny refinansowy czy kredyt hipoteczny konsolidacyjny.
Kredyt konsolidacyjny
Masz więcej niż jeden kredyt lub pożyczkę i chcesz uporządkować zobowiązania? Konsolidacja powoduje, że możesz je połączyć i zamiast wielu rat, spłacać jedną, a tym samym zmniejszysz miesięczne obciążenie finansowe. Możesz dzięki temu wydłużyć też okres spłaty. Dostępne są różne rodzaje kredytów tego typu. Może to być konsolidacja gotówkowa lub z zabezpieczeniem hipotecznym.
Karta kredytowa
W ramach tego produktu bank przyznaje Ci określony limit kredytowy do wykorzystania w danym czasie. Jeśli spłacisz zobowiązanie w okresie bezodsetkowym, nie zapłacisz odsetek. Jest to dobre rozwiązanie, w przypadku gdy czasami brakuje Ci środków. Nie musisz wtedy za każdym razem wnioskować o kredyt gotówkowy, tylko masz pieniądze do dowolnego wykorzystania. Karta kredytowa to bardzo popularny produkt. według danych Narodowego Banku Polskiego ich liczba w Polsce na koniec 2022 roku wynosiła 5,2 mln.
Kredyty ratalne
Prawie każdy kredyt jest spłacany w ratach, ale w tym przypadku chodzi o produkt z przeznaczeniem na określony cel. Chcesz kupić np. meble czy sprzęt? Możesz wnioskować w danym sklepie o środki na ten zakup, a pieniądze przyzna Ci bank. Wtedy od razu możesz użytkować nabytą rzecz, a zapłacisz za nią w ratach.
Kredyt odnawialny
Ten produkt finansowy działa na podobnej zasadzie jak karta kredytowa. To stale dostępna linia kredytowa, co oznacza, że na koncie pojawiają się dodatkowe środki do dowolnego wykorzystania. Masz określony czas na zwrot pieniędzy. Jeśli zrobisz to w terminie, nie zapłacisz odsetek.
Kredyt samochodowy
To zobowiązanie przeznaczone na zakup konkretnego pojazdu. Należy ono do kredytów zabezpieczonych, a w tym przypadku są to przeważnie przywłaszczenie częściowe lub przywłaszczenie warunkowe i cesja praw z polisy AC. Dzięki takim warunkom możesz uzyskać wysoką kwotę, a koszt zobowiązania będzie niższy niż w przypadku kredytów z dowolnym przeznaczeniem.
Kredyt studencki
Z tego produktu mogą skorzystać studenci i doktoranci. W latach 1998–2022 zdecydowało się na niego 409 tys. osób. To zobowiązanie na preferencyjnych warunkach. Od roku akademickiego 2023/2024 kryterium dochodowe dla wnioskodawców wynosi 3500 zł na osobę w rodzinie. Studenci, którzy osiągają bardzo dobre wyniki w nauce, mogą mieć umorzoną część lub całość zobowiązania. Od początku istnienia programu kredyt ten zaciągnęło 20,2 tys. osób.
Rodzaje kredytów bankowych dla przedsiębiorców
Kredyty dla firm obejmują wiele różnych zobowiązań. Część z nich to produkty bardzo podobne do tych, z których mogą skorzystać konsumenci.
Kredyt obrotowy
To zobowiązanie, które pomaga firmie utrzymać płynność finansową. Środki można przeznaczyć na wynagrodzenia pracowników, spłatę rat, zakup surowców potrzebnych w prowadzonej działalności. Z tego produktu mogą skorzystać podmioty, które mają już określony staż rynkowy. Przeważnie banki wymagają, aby firma istniała co najmniej 12 miesięcy.
Kredyt inwestycyjny
Dzięki uzyskanym środkom prowadzący działalność gospodarczą mogą inwestować w rozwój firmy. Pieniądze można przeznaczać na przedsięwzięcia, które mają powiększyć majątek kredytobiorcy. Chodzi o rozbudowę, modernizację lub odtworzenie majątku trwałego.
Kredyt pomostowy
Czekasz na rozpatrzenie wniosku o unijną dotację do inwestycji? Środki z kredytu pomostowego możesz wykorzystać na wcześniejsze rozpoczęcie jej realizacji albo na utrzymanie płynności finansowej. Banki mają przeważnie duże wymagania wobec wnioskujących – musisz mieć wysoką zdolność kredytową, aby uzyskać to zobowiązanie.
Kredyt technologiczny
Ubiegasz się o wsparcie finansowe na wdrożenie nowych technologii w przedsiębiorstwie? Kredyt technologiczny nie jest tym samym, co kredyt inwestycyjny. W tym przypadku możliwe jest otrzymanie dofinansowania od Banku Gospodarstwa Krajowego. Koniecznie sprawdź, czy w danym momencie istnieje taka możliwość.
Kredyt dla firmy na start
To zobowiązanie przeznaczone dla podmiotów, które dopiero zaczynają działalność, ale również istniejących od niedawna. Przeważnie banki mają atrakcyjniejszą ofertę dla tych firm, które już jakiś czas funkcjonują na rynku. Takie przedsiębiorstwa mogą uzyskać kilkadziesiąt tysięcy złotych, a nawet więcej. Często bardzo atrakcyjne warunki proponowane są osobom, które wykonują określony wolny zawód, taki jak np. lekarz, dentysta, farmaceuta, prawnik.
Poza tym w ofercie dla firm znajdziesz kredyty, które znasz z propozycji przygotowanych dla konsumentów. Chodzi o kredyty hipoteczne, samochodowe czy konsolidacyjne, przy czym w tym przypadku klientom stawiane są inne wymagania.