Kluczowe informacje
W Polsce w każdym miesiącu ma miejsce średnio ok. 500 prób wyłudzeń kredytów lub pożyczek.
Przestępcy mają coraz bardziej wyrafinowane metody kradzieży danych osobowych.
Osoby poszkodowane nie są jednak bezbronne, istnieją także sposoby zapobiegania oszustwom.
Aby nie paść ofiarą wyłudzaczy należy zachować czujność zarówno w świecie realnym jak i online.
Oszustwa finansowe w Polsce
Oszustwa finansowe stanowią poważny problem w Polsce — zagrażają stabilności finansowej i spokojowi wielu obywateli. W tym kontekście często pojawia się pytanie, czy ktoś może wziąć na mnie kredyt? Niestety tak i stanowi to powszechny problem w naszym kraju.
Zgodnie z raportami InfoDOK, przygotowanymi przez Związek Banków Polskich, średnia prób wyłudzeń w ciągu kwartału wynosi około 2 tys. przypadków. Przeciętna ich wartość wynosi około 30 tys. zł, co sugeruje, że przestępcy skoncentrowani są przede wszystkim na próbach zaciągnięcia pożyczek i kredytów gotówkowych. Właśnie te rodzaje zobowiązań są atrakcyjne dla oszustów ze względu na dość mały poziom formalności związany z nimi.
Ofiary oszustw finansowych często dowiadują się o problemie nawet po kilku czy kilkunastu miesiącach od czasu popełnienia przestępstwa, najczęściej po otrzymaniu wezwania do zapłaty od banku. Dla wielu osób jest to szokujące doświadczenie, które wpływa negatywnie nie tylko na finanse, ale też na reputację kredytową. Dlatego warto zdawać sobie sprawę z potencjalnych zagrożeń i znać metody, które pozwolą na skuteczną ochronę przed oszustwami finansowymi.
Jak sprawdzić, czy ktoś wziął na mnie kredyt? Odpowiadamy!
Swoją sytuację kredytową można monitorować na kilka sposobów. Oto najpopularniejsze z nich:
- Biuro Informacji Kredytowej (BIK) – BIK to główne źródło informacji na temat zobowiązań finansowych w naszym kraju. Możesz sprawdzić, czy ktoś wziął na Twoje dane pożyczkę lub kredyt gotówkowy, korzystając właśnie z usług tej instytucji. Musisz jednak pamiętać, że BIK jest prywatną firmą, z tego powodu dostęp do tych informacji jest płatny.
- usługa Alerty BIK — jeżeli chcesz być na bieżąco z informacjami dotyczącymi swojej sytuacji kredytowej, warto rozważyć subskrypcję usługi Alerty BIK. To abonament roczny, który kosztuje niewiele — pozwoli Ci otrzymać powiadomienia w czasie rzeczywistym o nowych zdarzeniach odnotowanych przez BIK. W ten sposób dowiesz się szybko, kiedy ktoś sprawdzi Twoje dane bądź udzieli pożyczki lub kredytu.
- kontrola rachunków bankowych — regularnie sprawdzaj swoje rachunki bankowe i wyciągi. Jeżeli tylko zaobserwujesz nieznane bądź podejrzane transakcje czy obciążenia, nie zwlekaj — skontaktuj się natychmiastowo ze swoim bankiem.
- rejestr dłużników — dodatkowo warto sprawdzić bazy dłużników. W BIK tego rodzaju rejestr jest publicznie dostępny.
- KRD, Info Monitor czy ERIF — ewentualne zadłużenie z tytułu zobowiązań kredytowych można też sprawdzić w popularnych rejestrach dłużników, czyli w Biurach Informacji Gospodarczej np. KRD. Instytucje te przedstawią Ci raport o Twojej sytuacji kredytowej.
Niestety nie wszystkie pożyczki, zwłaszcza te krótkoterminowe, są raportowane do BIK-u. Z tego powodu regularnie sprawdzaj swoją sytuację kredytową i podejmuj odpowiednie działania w przypadku podejrzeń o nadużycia. Dzięki temu unikniesz problemów związanych z nieautoryzowanymi zobowiązaniami finansowymi.
Jakie dane są potrzebne do wyłudzenia kredytu?
Oszustwa finansowe stanowią realne zagrożenie, które może dotknąć każdego z nas. Czy można wziąć kredyt na pesel? Sam numer PESEL nie jest wystarczający, aby wziąć na kogoś kredyt lub pożyczkę Co dokładnie jest do tego potrzebne?
Numer PESEL i dowodu osobistego
Numer PESEL i dane zawarte na dowodzie osobistym to kluczowe informacje niezbędne do zaciągnięcia pożyczki czy kredytu. W elektronicznym wniosku kredytowym, który jest do wypełnienia przez internet, przeważnie trzeba podać pełne personalia — numer PESEL, numer i serię dowodu tożsamości, datę wydania i datę ważności dowodu osobistego. Do tego dolicza się też miejsce urodzenia, imiona rodziców i inne dane tożsamości.
Pracownik banku lub instytucji finansowej w placówce stacjonarnej najczęściej dodatkowo prosi o okazanie dowodu osobistego celem zweryfikowania danych i tożsamości osoby wnioskującej o kredyt. Wyłudzenia kredytu najczęściej odbywają się poprzez wnioski online.
Weryfikacja tożsamości w procedurze online
W przypadku zaciągania kredytu online weryfikacja tożsamości odbywa się na parę sposobów:
- przelew weryfikacyjny — w ramach tego procesu potencjalny kredytobiorca musi dokonać przelewu na symboliczną kwotę z konta zarejestrowanego na swoje dane, co jest solidnym zabezpieczeniem przed przestępcami. Takie działanie pomaga zweryfikować, czy informacje podane we wniosku są zgodne z danymi przepisanymi do konta bankowego.
- przesłanie skanu dowodu osobistego — wiele instytucji finansowych wymaga przesłania skanu lub zdjęcia dowodu osobistego. Niestety nie jest to do końca skuteczne zabezpieczenie przed wyłudzeniami, gdyż niekiedy dowód osobisty pada łupem przestępców.
- przesłanie selfie — niektóre instytucje finansowe czy firmy pożyczkowe celem potwierdzenia tożsamości, wymagają przesłania zdjęcia twarzy wykonanego telefonem komórkowym.
Chwilówki – prostota zaciągania pożyczek
W przypadku tzw. chwilówki procedura zaciągania pożyczki jest znacznie mniej skomplikowana, co stwarza duże pole do popełniania prób oszustw finansowych. Żeby ją otrzymać, wystarczy tylko wypełnić prosty formularz i podać podstawowe dane osobowe. Na szczęście zdecydowana większoś firm pożyczkowych przeprowadza weryfikację tożsamości klientów, np. za pomocą przelewu weryfikacyjnego lub przesłania skanu dowodu osobistego. Niestety niekiedy przestępcy i na to znajdują sposób.
Prostota weryfikacji tożsamości stwarza możliwość wykorzystania cudzych danych osobowych przez oszustów, co w Polsce jest powszechnym problemem. Dlatego tak istotne jest to, żeby zawsze być czujnym i chronić swoje dane osobowe przed nieupoważnionym dostępem.
Co zrobić, kiedy ktoś wziął na mnie kredyt?
Jeżeli dowiedziałeś się, że ktoś wziął na Twoje dane kredyt bądź pożyczkę bez Twojej zgody, najważniejsze jest natychmiastowe podjęcie działań w celu dojścia do rozwiązania sytuacji. Kroki, które powinieneś podjąć to:
- skontaktowanie się z instytucją finansową — jeżeli dowiedziałeś się o nieautoryzowanym kredycie, powinieneś skontaktować się niezwłocznie z instytucją, która udzieliła kredytu. Poinformuj ich o swoich podejrzeniach i poproś o szczegółowe informacje na temat kredytu, w szczególności kopię umowy i wszelkie dostępne informacje na temat osoby, która wzięła pożyczkę na Twoje dane.
- zastrzeżenie dowodu osobistego — żeby uniknąć dalszych nadużyć, musisz jak najszybciej zastrzec swój dowód osobisty w lokalnym urzędzie. W ten sposób ograniczysz możliwość wykorzystania Twoich danych do wzięcia kolejnych pożyczek w przyszłości.
- zgłoszenie sprawy na policję — kradzież tożsamości to poważne przestępstwo. Taką sytuację trzeba niezwłocznie zgłosić na policję, dostarczając wszystkie dostępne dowody.
- kontakt z Urzędem Ochrony Danych Osobowych — zgłoszenie sprawy do tego urzędu może być też pomocne w ochronie Twoich danych osobowych i rozwiązaniu sytuacji.
- monitorowanie swojego konta BIK — regularnie monitoruj swoje dane w Biurze Informacje Kredytowej lub skorzystaj z usługi Alerty BIK. Dzięki temu będziesz zawsze na bieżąco z wszelkimi zmianami w Twojej historii kredytowej.
- konsultacja z prawnikiem — w przypadku, kiedy sytuacja jest skomplikowana lub wymaga skierowania sprawy do sądu, najlepiej będzie, jeśli skontaktujesz się z prawnikiem wyspecjalizowanym w sprawach związanych z kradzieżą tożsamości.
Co jeśli ktoś zna mój pesel?
Znajomość samego numeru PESEL nie pozwoli przestępy na wzięcie na Ciebie kredytu lub pożyczki. Warto jednak pamiętać, że numer PESEL jest unikalny dla każdej osoby i ściśle powiązany z innymi danymi, takimi jak imię, nazwisko czy data urodzenia. Dlatego kradzież numeru PESEL może prowadzić do poważnych konsekwencji. Jeżeli już wiesz, że Twój numer PESEL został skradziony, musisz niezwłocznie podjąć działania takie jak:
- zgłoszenie kradzieży danych osobowych na policję,
- kontakt z BIK w celu zgłoszenia kradzieży numeru PESEL i wprowadzenie alertu oszustwa,
- kontakt z bankami, w których masz konta, w celu dokładnego sprawdzenia wszystkich transakcji oraz wprowadzenia dodatkowych zabezpieczeń,
- kontakt z innymi firmami i instytucjami finansowymi, z usług których korzystasz.
Jeżeli Twój numer PESEL został skradziony lub masz takie podejrzenie, zareaguj szybko. Bierność może wpędzić Cię w duże kłopoty.
Jak chronić swoje dane osobowe i zabezpieczyć się przed wyłudzeniem kredytu?
Ochrona swoich danych osobowych i zabezpieczenie się przed wyłudzeniem kredytu czy pożyczki to dzisiaj bardzo ważne aspekty, o których powinien pamiętać każdy. Żeby to osiągnąć, zalecane jest przestrzeganie kilku podstawowych zasad ostrożności. Pierwszą z nich jest pilnowanie swoich dokumentów tożsamości, czyli dowodu osobistego, paszportu czy prawa jazdy, żeby uniknąć ich kradzieży. Co więcej, nie należy robić zdjęć dokumentów ani przesyłać ich mailem, co może ułatwić dostęp do danych osobowych w przypadku kradzieży.
Ochrona online jest również bardzo ważna. Stosowanie silnych haseł i regularna ich zmiana to priorytet. Najlepiej nie zapisywać ważnych danych na stałe w pamięci komputera. Oprócz tego najlepiej korzystać z programów antywirusowych i regularnie aktualizować system operacyjny. Podczas wypełniania elektronicznych formularzy, warto za każdym razem sprawdzać, czy połączenie jest szyfrowane — należy unikać korzystania z niezabezpieczonych sieci Wi-Fi.
Ważne jest też zachowanie ostrożności w kontakcie z nieznanymi osobami w internecie i unikanie klikania w podejrzane linki czy przesyłania danych osobowych osobom, których się nie zna. W przypadku prób wyłudzenia kredytu lub pożyczki najlepiej rozważyć wykupienie Alertów BIK. To zabezpieczenie, które informuje SMS-em za każdym razem, kiedy ktoś składa wniosek o kredyt na Twoje dane. Monitorowanie raportów BIK i wykupienie pakietu BIK to dodatkowe narzędzie prewencyjne, które pomaga w ochronie danych osobowych i finansów.
