Kluczowe informacje
Wspólne konto bankowe mogą posiadać osoby niespokrewnione, a każda z nich ma równy dostęp do środków oraz możliwość wypowiedzenia umowy – niezależnie od prywatnych ustaleń.
W kontekście firm, fundacji czy stowarzyszeń wspólne konto zapewnia przejrzystość i równy dostęp, jednak nie zawsze można je założyć z udziałem osób prawnych.
Pełnomocnik do konta to alternatywa dla wspólnego rachunku, dająca większą kontrolę i ograniczenia, a jednocześnie nieprzenosząca odpowiedzialności za zobowiązania właściciela.
Otwarcie wspólnego konta wymaga zgody wszystkich współposiadaczy i nie można tego zrobić bez ich wiedzy – nawet w dobrej wierze.
Śmierć współposiadacza może skomplikować dostęp do konta, dlatego warto złożyć dyspozycję wkładem na wypadek śmierci, by ułatwić formalności bliskim.
Wspólne konto w rodzinie pozwala uniknąć podatku od darowizn, nawet jeśli środki pochodziły od jednej osoby – może to oznaczać realne oszczędności przy dziedziczeniu.
Wspólne konto — czy tylko w rodzinie?
Zacznijmy od definicji:
„wspólne konto” to nie jest mglisty termin, definiowany przez każdy bank z osobna, lecz pojęcie ustalone przez art. 51a Prawa Bankowego, mówiący, że:
”1) każdy ze współposiadaczy rachunku może dysponować samodzielnie środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku;
2) każdy ze współposiadaczy rachunku może w każdym czasie wypowiedzieć umowę ze skutkiem dla pozostałych współposiadaczy. ”
Dotyczy to osób fizycznych, ale przepis nie określa, czy muszą być one ze sobą spokrewnione.
W praktyce rachunek dla dwojga może obejmować np.:
- związki nieformalne i tradycyjne małżeństwa,
- rodziny (wnuki z dziadkami, rodzeństwo, rodzice z dziećmi etc.),
- znajomych (np. współlokatorzy, przyjaciele).
Niektóre banki ograniczają liczbę współposiadaczy konta do dwóch osób, ale dostęp można przydzielić też trzem i więcej osobom. Zazwyczaj współposiadacze konta muszą mieć co najmniej 18 lat. Obcokrajowców mogą dotyczyć pewne ograniczenia.
Wspólne konto w firmie i organizacji
Kolejnym przypadkiem, gdy mowa o wspólnym koncie, jest sytuacja firmy prowadzonej przez wspólników. Takie konta otwierane są dość często, bo gwarantują przejrzystość transakcji i równy dostęp do pieniędzy.
Również w przypadku fundacji czy stowarzyszeń często kilka osób ma kartę do jednego konta. Art. 51 Prawa Bankowego wyjaśnia, że rachunek wspólny może założyć też kilka jednostek samorządu terytorialnego, stron umowy o współpracy lub osób fizycznych.
Banki różnie podchodzą natomiast do zakładania kont wspólnie przez osoby fizyczne i prawne będące udziałowcami spółki (np. Adam Nowak, Leon Kowalski i fundacja Sympatio są w różnych proporcjach udziałowcami jednej spółki — wówczas założenie takiego konta nie zawsze będzie możliwe).
Ważne! W przypadku wspólnych kont bankowych zasady ustala Prawo Bankowe i jest ono nadrzędne dla wszystkich ustaleń obowiązujących w danej firmie czy wspólnocie. Wspólnicy rodzeństwo, lokatorzy itp. będą więc mieli równy dostęp do konta, nawet jeśli między sobą umówili się na inny podział praw i obowiązków.
Konto wspólne a pełnomocnik do konta — różnica
Zarówno w sytuacjach biznesowych, jak i prywatnych, ustalenie pełnomocnika może być w wielu przypadkach bezpieczniejsze niż współdzielenie konta.
Przykład: Dziadek ustanawia wnuka pełnomocnikiem. Wnuk może dysponować środkami dziadka i pomagać mu w płaceniu rachunków. Jednocześnie nie odpowiada za długi czy zaległości dziadka.
Dodatkowo pełnomocnictwo można objąć pewnymi ograniczeniami, np. ustalając maksymalny limit wypłat dla pełnomocnika lub określając konkretne czynności, do których pełnomocnik nie ma prawa.
Ważne! Pełnomocnictwo wygasa w momencie śmierci, więc to dobre rozwiązanie, jeśli jedna ze stron chce pomocy w płaceniu rachunków czy w inwestowaniu, ale bez zbędnych komplikacji. (więcej poniżej w dziale: wspólne konto bankowe a śmierć współposiadacza)
Konto wspólne — oficjalnie czy nie?
Niektórzy po prostu dają kartę do swojego konta osobistego bliskiej osobie, omijając całe procedury związane ze wspólnym kontem. Ma to pewne plusy, ale wymaga olbrzymiej dawki zaufania. Przekazywanie komukolwiek swojej karty nie jest legalne, a właściciel odpowiada przecież prawnie za transakcje przeprowadzone taką kartą.
Bywa, że rodzice wyrabiają dziecku kartę do własnego konta i ustalają na niej stosowny limit, by dać mu dostęp do pewnej puli środków. Daje to kontrolę nad tym, ile (i w dużym stopniu — na co) dziecko wydaje, jednak z powodów opisanych w tym artykule nie jest to najlepsze rozwiązanie:
- Osoba niepełnoletnia nie może być współposiadaczem konta, więc formalnie za nic nie odpowiada, a przecież może za pomocą karty czy aplikacji dokonać na rachunku rodzica nieautoryzowanych transakcji.
- Z kolei pełnoletnie dziecko będzie odpowiadało również za rachunki czy opłaty bankowe mamy lub taty, jeśli będzie współwłaścicielem konta.
Dlatego zdecydowanie lepiej założyć osobne konto dla dziecka na kieszonkowe.
| Z dorosłymi dziećmi, krewnymi czy znajomymi najlepiej mieć wspólny rachunek bankowy na określony cel (np. wakacje, czynsz), oddzielając go od swojego głównego rachunku bankowego. |
Czy bank wypłaci kredyt na wspólne konto?
Zdecydowana większość kredytów wypłacana jest pojedynczemu wnioskodawcy. Podaje on numer konta do wypłaty środków, a dane tego konta powinny zgadzać się z jego danymi. Dlatego nie można wziąć kredytu, żądając jego wypłaty na wspólne konto. Wyjątkiem są małżonkowie — jeśli razem ubiegają się o kredyt hipoteczny, to mogą go otrzymać na wspólne konto małżeńskie. Współwłaściciel konta może natomiast wziąć kredyt, który zostanie wypłacony na jego własne konto. Bank może nawet założyć takie konto specjalnie na potrzeby kredytu.
Wspólne konto a parabanki
W przypadku pożyczek pozabankowych, przeszkodą może być weryfikacja tożsamości pożyczkobiorcy. Większość firm pożyczkowych jako metodę weryfikacje danych stosuje tak zwany przelew weryfikacyjny. Klient przelewa ze swojego konta symboliczną kwotę pożyczkodawcy tak, by ten mógł sprawdzić, czy dane nadawcy przelewu i właściciela konta pokrywają się z tymi we wniosku pożyczkowym. W przypadku wspólnego konta tożsamość nie będzie się zgadzać, co może utrudniać wzięcie pożyczki. Z drugiej strony instytucji, które wypłacają kredyt na konto należące do dwóch osób (bez wiedzy jednej z nich) też należałoby się wystrzegać.
Konto dla dwojga — na co trzeba uważać?
Dlaczego coraz więcej osób niepozostających w związku małżeńskim decyduje się na otwarcie wspólnego konta? Dla par czy grup znajomych taki rachunek może stanowić duże uproszczenie kontrolowania wspólnych spraw. Łatwy podgląd transakcji z poziomu aplikacji nie pozwala na to, by jedna ze stron niezauważenie dokonywała operacji na koncie. W ten sposób można łatwiej oddzielić wydatki wspólne pary lub grupy osób, od budżetów indywidualnych.
Z drugiej strony są jednak i minusy:
- Im więcej posiadaczy jednego konta, tym łatwiej o zgubienie karty, wyciek danych itp.
- Wspólne konto dla par w razie rozstania czy sporu rodzi wiele komplikacji związanych z podziałem środków, przelewem wynagrodzeń itp.
- Komornik zajmujący środki na takim koncie na poczet długów jednej osoby jednocześnie może odciąć od pieniędzy współwłaściciela konta.
- Wspólny rachunek bankowy nie sprawdzi się, jeśli jedna osoba chce oszczędzać, a druga będzie wydawać swoją część pieniędzy, a następnie „podbierać” je drugiej stronie…
Jak widać, w większości przypadków wspólny rachunek bankowy dla par i znajomych sprawdza się jako dodatkowy. Jeśli nie są tam przechowywane duże sumy, a konto służy konkretnym celom (np. na czynsz, zakupy, wakacje), to ryzyko problemów z podziałem środków znacznie spada. Nie warto jednak otwierać konta dla par czy przyjaciół „na wszelki wypadek”, jeśli tak naprawdę nigdy nie zamierzamy z niego korzystać. Jeśli narosną na nim długi (np. z tytułu opłat bankowych za nieużywane konto, których od lat nikt nie opłacał), to ktoś w końcu będzie musiał je uregulować.
Jak założyć wspólne konto bankowe?
A jak założyć wspólne konto z partnerem lub zupełnie niespokrewnioną osobą? Sprawdziliśmy procedurę w kilku największych instytucjach finansowych:
| ING | Konto Komfort | Zakładane jako konto indywidualne on-line; następnie trzeba dopisać współwłaściciela podczas wizyty w oddziale. |
| mBank | eKonto do usług | Wspólne konto można założyć w placówce lub jedna osoba zakłada przez internet, a druga potwierdza zgody przesłane mailowo. Następnie obie podpisują umowę w obecności kuriera lub w placówce. |
| Santander Bank Polska | Konto standard | Wspólne konto Santander można otworzyć tylko w placówce w obecności wszystkich stron. |
| Revolut | Konto wspólne | Oboje posiadacze indywidualnych kont Revolut muszą żyć w tym samym kraju. Należy wybrać w aplikacji “otwórz konto wspólne” i dodać osobę z kontaktów w aplikacji Revolut. Konto wspólne będzie działało osobno od indywidualnych rachunków. |
Inne banki, których ofertę sprawdzaliśmy w lipcu 2025, nie miały osobnej oferty kont dla par, choć w większości z nich da się dopisać dodatkowego posiadacza do zwykłego rachunku bankowego. Jeśli więc masz już kilka kont, to możliwe, że nie musisz zakładać nowego, by otworzyć konto wspólne — wystarczy, że do już istniejącego rachunku dopiszesz nową osobę.
Jak? Obie osoby muszą przynieść do banku dowód osobisty, podpisać wniosek… i na tym właściwie kończy się lista formalności. Nie można więc uczynić kogoś współwłaścicielem konta bez jego wiedzy. Czasem klienci banków chcieliby to zrobić w dobrej wierze; np. opisując do konta dziecko czy zakładając konto dziadkowi, który nie może sam przyjść do banku. Mimo wszystko, bez pełnomocnictwa nie można dokonywać tego typu operacji.
Wspólny rachunek bankowy za granicą
Wszystko, co zostało dotychczas powiedziane, dotyczy zakładania wspólnego konta w polskim banku. Może jednak nasunąć się dodatkowe pytanie: co z kontami za granicą? Chyba każdy z nas marzy o tym, by — jak w filmach — dostać wiadomość od dalekiego krewnego, który gdzieś daleko zdeponował na koncie na nasze nazwisko dużą sumę pieniędzy…
Jednak w rzeczywistości w większości krajów zasady są podobne, jak w Polsce: dwie osoby muszą stawić się w banku, przedstawić dowód tożsamości, a następnie świadomie podpisać wniosek, aby założyć wspólne konto. Nie da się tego zrobić za czyimiś plecami.
Istnieją rozwiązania takie, jak Revolut — konto wspólne z subkontami w różnych walutach, subkontami na różne cele etc. Dwie osoby mogą założyć jedno takie konto i pobrać do niego dwie karty, a następnie rozjechać się po świecie (choć w chwili zakładania konta powinny przebywać w tym samym kraju). Nieco bardziej skomplikowany jest przypadek PayPal. Konta wspólnego nie można tam otworzyć (chyba, że jako biznesowe konto dla spółki), ale małżeństwo może podpiąć do jednego lub dwóch rachunków PayPal wspólne konto, które mają w innym banku, o ile mają to samo nazwisko.
Wspólne konto bankowe a śmierć współposiadacza
Warto jeszcze wyjaśnić, co dzieje się ze wspólnym kontem w banku, gdy jedna z osób umrze.
- W przypadku rodzin (np. dziadek i jedyny wnuk, mąż i żona), sprawa jest dość prosta: jedno dziedziczy po drugim, więc po jego śmierci zyskuje dostęp do pieniędzy zgromadzonych na koncie. Większość banków automatycznie przekształci po śmierci jednego z użytkowników wspólne konto w rachunek indywidualny — wystarczy tylko zgłosić się do placówki z aktem zgonu żony czy dziadka.
- W mniej oczywistych przypadkach uzyskanie sądowego poświadczenia spadku może trwać miesiącami, a bank może do tego czasu odmówić dostępu do konta. Jeśli konto otworzyli znajomi czy osoby niepozostające w związku małżeńskim, to podział pieniędzy po śmierci jednego z nich może być tym bardziej skomplikowany.
Przykład: Ada, Basia i Karol mają wspólne konto w banku, bo wynajmują razem mieszkanie. Po śmierci Karola proporcjonalną część środków zgromadzonych na koncie odziedziczy trójka jego dzieci, a do tego czasu Ada i Basia mogą mieć problemy z dostępem do pieniędzy.
- Niektóre banki automatycznie likwidują takie konto i transferują środki na rachunek techniczny. Dostęp do niego można uzyskać dopiero po wyjaśnieniu wątpliwości spadkowych.
- W innych bankach ograniczeniami będzie objęta tylko ta część pieniędzy, która proporcjonalnie przypada zmarłemu właścicielowi, a konto zostanie przekształcone w indywidualny rachunek drugiego współwłaściciela.
Obejściem wszystkich tych problemów może być złożenie w banku tzw. dyspozycji wkładem na wypadek śmierci. To prosty dokument, który upoważnia konkretną osobę (lub osoby) do podjęcia środków z konta na wypadek śmierci współwłaściciela.
Wspólne konto w banku a podatek od darowizn
Czy wiesz, że… jeśli posiadasz z rodzicami czy dziadkami wspólne konto bankowe, to po śmierci krewnego nie musisz płacić od tych środków podatku od darowizn, który wynosi 19 proc.? Tak ogłosił w 2013 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w swojej interpretacji podatkowej (IBPBII/1/436-152/13/MCZ). To daje kolejny konkretny argument, by założyć wspólne konto w ramach rodziny. Podatku nie trzeba będzie płacić nawet wtedy, gdy tak naprawdę konto było zasilane tylko przez dziadka czy mamę. Realnie może to przynieść oszczędność dziesiątków czy setek tysięcy złotych w sytuacji dziedziczenia (szczególnie opłacałoby się tu wspólne konto oszczędnościowe).
Podsumowanie
Jak widać, pozornie banalny temat wspólnego konta w banku w istocie zawiera w sobie wiele zawiłości, wynikających ze specyfiki danej sytuacji i reguł obowiązujących w danym banku. Okazuje się, że takie rozwiązanie może się opłacić, szczególnie w rodzinie w przypadku kont oszczędnościowych. Nie warto jednak zakładać takich kont pochopnie ze znajomymi czy współlokatorami, bo za większość z nich trzeba płacić, a im więcej osób ma dostęp do konta, tym więcej potencjalnych problemów.
