Kluczowe informacje
Oprocentowanie kredytu gotówkowego składa się z marży banku oraz stawki bazowej (WIBOR), której wartość jest ustalana odgórnie i może się zmieniać co 3 lub 6 miesięcy.
Rata kredytu gotówkowego może wzrosnąć lub zmaleć w zależności od zmian stóp procentowych, które wpływają na wskaźnik WIBOR, stanowiący podstawę oprocentowania.
Wybór rodzaju oprocentowania ma kluczowe znaczenie – stałe zapewnia niezmienność rat, ale zwykle jest droższe i nie pozwala skorzystać na ewentualnych obniżkach stóp, natomiast zmienne podlega ich wahaniom.
Rata kredytu może wzrosnąć także na skutek zmian harmonogramu spłaty, np. wydłużenia lub skrócenia okresu kredytowania, a także z powodu opóźnień w płatnościach i naliczonych odsetek.
Choć obecnie przewiduje się obniżki stóp procentowych, ich faktyczne wprowadzenie i skala są niepewne, dlatego decyzja o wyborze oprocentowania powinna uwzględniać indywidualne preferencje co do stabilności zobowiązania.
Wzrost raty kredytu gotówkowego – czy to możliwe?
Niestety, ale nie mam dobrych wieści. Twoje miesięczne obciążenie finansowe z tytułu kredytu gotówkowego może wzrosnąć, ale z drugiej strony również zmaleć. Jak to możliwe?
Kiedy w październiku 2021 roku rozpoczął się cykl podwyżek stóp procentowych, dużo się mówiło, jaki mają wpływ na raty kredytów hipotecznych. Do października 2022 roku stopa referencyjna Narodowego Banku Polskiego (NBP) została podniesiona z poziomu 0,1% do 6,75%. Wskaźnik ten określa, według jakiego minimalnego oprocentowania banki mogą pożyczać środki od NBP. Stopa referencyjna przekłada się na stawkę WIBOR, która poza marżą stanowi podstawę oprocentowania zobowiązań. Z tego powodu w omawianym okresie rosły raty kredytów hipotecznych – niektórym nawet dwukrotnie. Nie inaczej wygląda to w przypadku kredytu gotówkowego – Twoja miesięczna płatność może się zmieniać.
Od czego zależy rata kredytu gotówkowego?
Na jego koszt wpływają prowizja, ubezpieczenie, oprocentowanie i inne. Na oprocentowanie składają się:
- Stawka bazowa – w przypadku kredytów gotówkowych jest nią wspomniana stawka referencyjna WIBOR, zatem zmiana tego wskaźnika ma wpływ na wysokość raty. Dużo mówiło się o tym, że dla zwiększenia stabilności zobowiązań WIBOR zostanie zastąpiony przez WIRON. Póki co do tego nie doszło i nie wiadomo, czy w ogóle dojdzie. WIBOR jest ustalany odgórnie – banki nie mają wpływu na jego wartość.
- Marża banku – jest ustalana indywidualnie na podstawie regulacji banku. Możesz negocjować jej wysokość.
Jeśli chodzi o wspomniany WIBOR, to banki mogą się posługiwać wskaźnikiem WIBOR 3- lub 6-miesięcznym, co oznacza, że oprocentowanie zobowiązania może się zmieniać z taką częstotliwością. Zatem rata kredytu gotówkowego nie musi być cały czas taka sama. Nie ma pewności, że w okresie, w którym będziesz spłacać raty, dojdzie do podwyżek stóp. Poza tym znaczenie ma Twoja decyzja co do rodzaju oprocentowania. Jeśli wybierzesz kredyt gotówkowy z oprocentowaniem stałym, wtedy pozostanie ono takie same. Jak to działa?
Rodzaj oprocentowania a wzrost raty kredytu gotówkowego
Szukając oferty kredytu gotówkowego, natrafisz na dwa rodzaje oprocentowania:
- Zmienne – w tym przypadku oprocentowanie kredytu może się wielokrotnie zmienić w trakcie spłacania zobowiązania, w zależności od stopy referencyjnej. Będzie dochodzić do tego co 3 miesiące lub co 6 miesięcy, w zależności od tego, którą stopę WIBOR bank bierze pod uwagę (3M czy 6M). Jeśli stopa referencyjna pozostanie taka sama, nie dojdzie do zmiany wysokości rat.
- Stałe – w tym przypadku stopa bazowa jest taka sama, ustalana na dzień składania wniosku o kredyt i w zdecydowanej większości przypadków obowiązuje przez cały okres spłaty.
Dlatego też od Twojej decyzji w dużej mierze zależy, czy rata kredytu gotówkowego będzie się zmieniać.
Oferta jest zróżnicowana. W tabeli umieściłem kilka aktualnych propozycji zobowiązań. Parametry dotyczą przykładów reprezentatywnych, czyli kredytów o takich parametrach, które według przewidywań banku powinny stanowić co najmniej 2/3 udzielonych.
| Bank | Oferta | Kwota | Oprocentowanie | RRSO |
|---|---|---|---|---|
| mBank | Kredyt gotówkowy online | 10 827 zł | Zmienne – 12,49% | 13,24% |
| Bank Millennium | Kredyt gotówkowy w promocji | 23 037,12 zł | Stałe – 10,79% | 11,34% |
| Credit Agricole | Kredyt gotówkowy | 11 700,00 zł | Stałe – 10,94% 11,51% | 11,51% |
| ING Bank Śląski | Pożyczka gotówkowa | 15 203,75 zł | Zmienne – 9,99% | 10,46% |
Jak widzisz, propozycje są różne – masz wybór. Jeśli spłacasz kredyt z oprocentowaniem zmiennym i dojdzie do podniesienia stóp procentowych NBP, Twoja rata wzrośnie. Analogicznie, w przypadku gdy zostaną obniżone, miesięczne obciążenie z tytułu kredytu powinno być niższe.
Czy brak zmienności w oprocentowaniu stałym oznacza, że to jedyny słuszny wybór, dzięki któremu nie musisz się zastanawiać, jakie raty przyjdzie Ci płacić w przyszłości? To zależy. Jeśli cenisz sobie stabilność, rzeczywiście stałe oprocentowanie będzie dla Ciebie dobrym wyborem, ale weź pod uwagę, że w przypadku gdy dojdzie do obniżek stóp procentowych, to Twoje raty pozostałą takie same.
Nie ma idealnej decyzji, gdyż nie da się przewidzieć, jak zmieni się sytuacja gospodarcza. Obecnie stopy są wysokie ze względu na utrzymujący się poziom inflacji. Zmian w tym zakresie spodziewano się od dawna, tymczasem aktualne stopy obowiązują od października 2023 roku. Oczekiwane są spadki, więc teoretycznie w tym momencie dobrym wyborem będzie oprocentowanie zmienne. Jednak nie da się przewidzieć, kiedy może dojść do obniżek stóp i czy w ogóle dojdzie do nich w najbliższych latach.
Rata kredytu gotówkowego może się zmienić nie tylko w wyniku zmiany stóp procentowych
Podwyżka oprocentowania wynikająca ze wzrostu stóp procentowych nie jest jedyną możliwą przyczyną zmiany wysokości raty. Może do tego dojść również ze względu na modyfikację harmonogramu spłaty – zazwyczaj dzieje się to na twój wniosek. Możesz obawiać się, że nie dasz rady płacić rat w danej wysokości i wnioskujesz do banku o rozłożenie spłaty na dłuższy okres. Zdarza się też, że Twoja sytuacja poprawi się na tyle, że zechcesz płacić wyższe raty i skrócić okres spłaty. Inną przyczyną zmian jest opóźnienie w płatności rat, przez które bank doliczył odsetki – musisz je pokryć w ramach kolejnych płatności.
O ile wzrośnie rata kredytu po zmianie stopy referencyjnej?
To w każdym przypadku wymaga indywidualnej kalkulacji, gdyż zależy od wielu czynników, a przede wszystkim parametrów Twojego zobowiązania. Pamiętaj, że:
Oprocentowanie = WIBOR (ewentualnie po prostu stopa referencyjna NBP) + marża
Załóżmy, że jest to WIBOR 6M, który według stanu na 20 lutego 2025 roku wynosi 5,82%, a marża jest równa 6,25%. Zatem 5,82% + 6,25% daje 12,07%.
Jeśli zerkniesz w historyczne wykresy WIBOR-u 6M, to zauważysz, że od lat wynosi mniej więcej tyle, ile stopa referencyjna. Dla uproszczenia przyjmijmy, że są równe. Jak zatem zmiana stopy wpłynie na Twoją ratę? Pokazałem to w tabeli, a przyjąłem następujące założenia:
- kwota kredytu – 50 tys. zł;
- liczba rat – 48,
- rodzaj rat – równe.
| Oprocentowanie | Rata | Całkowita kwota do spłaty |
| 12,07% | 1 318,41 zł | 63 283,72 zł |
| 13,07% (+ 1 p.p.) | 1 343,11 zł | 64 469,40 zł |
| 14,07% (+2 p.p.) | 1 368,08 zł | 65 667,85 zł |
| 11,07% (-1 p.p.) | 1 293,98 zł | 62 110,87 zł |
| 10,07% (-2 p.p.) | 1 269,81 zł | 60 950,91 zł |
Uwaga: kalkulacja jest uproszczona na potrzeby ukazania, jak zmieni się rata i całkowity koszt zobowiązania.
Przy takim zobowiązaniu różnice w racie nie są bardzo wysokie, a całkowite koszty zmieniają się o maksymalnie kilka tysięcy. Jednak w dalszym ciągu pamiętaj, że nie da się przewidzieć, w jakim kierunku pójdą zmiany. Choć wszystko zapowiada obniżki stóp, to nie wiadomo, kiedy realnie do nich dojdzie.
